Daarvoor moeten we weten welke activiteiten en materialen het milieu het meest belasten en waarom. In 2022 begonnen we daarom met de ontwikkeling van een impact monitoringsysteem. Dit systeem kan de impact van Waternet op het milieu op geautomatiseerde wijze in beeld brengen op basis van de data die we verzamelen. Denk hierbij aan informatie over emissies, materiaalgebruik en bodemdaling. 

Het ontwikkelen van de Impact Monitor

De impact monitor kan op geautomatiseerde wijze de benodigde informatie uit de systemen van Waternet te halen, transformeren (in impacts) en visualiseren in een dashboard. Er ligt binnen Waternet al software voor de hand om de impact monitor te ontwikkelen; Microsoft Power Bi. Met Power Bi kan de koppeling, transformatie en visualisatie van impact gerelateerde data worden gemaakt. Het opzetten van een complex dashboard als dit vereist echter veel afstemming met verschillende systemen (denk PIMS, ArcGIS, Maximo, etc.). Ook komt er validatie en afstemming met verschillende stakeholders bij kijken om te zorgen dat het systeem gebruiksvriendelijk is. Het project bevat dus onder andere data engineering en system design in combinatie met onze bestaande kennis op het gebied van duurzaamheid.

Digitale transformatie milieu impact

Er zijn al rapportages die Waternet’s impact op het klimaat behandelen (bijvoorbeeld de jaarlijkse klimaatvoetafdruk). Echter kosten deze veel tijd en handwerk om te maken. Het resultaat is daarnaast statisch en een momentopname, waardoor het moeilijk is om die data in te zetten voor alle doelen. De impact monitor zal veel manuren besparen door deze rapportages te genereren met minder menselijke tussenkomst. Zo is er meer tijd over om Waternet duurzamer te maken. Ook zal het systeem data over de impact van Waternet toegankelijk maken voor iedereen in de vorm van een Power Bi dashboard. Door middel van dit dashboard is iedere gebruiker in staat Waternet’s impacts te bekijken vanuit hun eigen invalshoek. 

Planning 2022

Het project is begonnen met een analyse van bestaande impact rapportages zoals de jaarlijkse ‘Klimaatvoetafdruk’ en de ‘Nulmeting Waternet Circulair 2020’. Hieruit zijn de benodigde data en kengetallen voor de impact monitor bepaald; Milieukostenindicator (MKI), CO2-equivalente uitstoot en materiaalstromen. Vervolgens zijn de bronnen voor deze data verkend en klaar gemaakt voor gebruik in Microsoft Power Bi. Als de benodigde data direct uit de systemen in Power Bi kan worden geladen, wordt deze getransformeerd aan de hand van de hiervoor genoemde kengetallen in bruikbare duurzaamheidinformatie. Dit alles wordt dan inzichtelijk gemaakt in een dashboard met behulp van passende visualisaties.  

Update 2023 

Het eerste jaar van het project heeft meerdere resultaten opgeleverd. Zo is voor het nulmetingjaar 2020 een volledig overzicht geproduceerd van de impact van Waternet met betrekking tot milieu en klimaat. In 2023 staan meerdere grote stappen op de plannig om de dataverzameling te automatiseren en daarmee op gestructureerde wijze impact te monitoren voor de jaren na 2020. 

De kennis opgedaan tijdens dit project is nuttig voor de hele watersector. Daarom is Waternet begonnen met het delen van kennis omtrent het ontwikkelen van impact monitoringsystemen met andere waterschappen en drinkwaterbedrijven. Zo tracht Waternet de sector te helpen met verduurzamen op een data-gedreven manier.  

Update 2024
Begin 2024 is er een kennisdeling georganiseerd met de hele watersector, met als doel de kennis over dit project overdragen aan alle drinkwaterbedrijven en waterschappen. Er waren afgevaardigden van bijna elk zulk bedrijf binnen Nederland aanwezig. Kennisdeling met de sector wordt een focus voor dit project, zodat de sector een uniforme manier van impact monitoren kan gaan ontwikkelen. 

Ondertussen wordt er binnen de organisatie hard gewerkt aan het op orde krijgen van de data die de Impact Monitor nodig heeft. Het blijkt namelijk meer werk dan gedacht om al in de bronsystemen te zorgen dat alle data op orde is. De focus van het Impact Monitor project is dus veranderd van bronnen ontsluiten naar bronnen op orde krijgen. Dit zal een meerjaars traject zijn in het kader van data gedreven werken, waarbij steeds meer van de bronnen ontsloten zullen worden en kwalitatieve data zullen hebben ten behoeve van de impact monitor. Voor de bronnen die niet kunnen worden ontsloten onderzoeken we een standaardformaat in Excel om data structureel aan te leveren. Voor de bronnen die wel al op orde zijn kan de Impact Monitor alvast zijn werk doen en waarde leveren binnen bepaalde delen van de organisatie.

Meer informatie
Het project is tijdens de Amsterdam International Water Week (AIWW) 2021 gepresenteerd. Kijk hier de presentatie terug.